πρωτομαγιά

Η μόνη ελληνική λαϊκή γιορτή που δεν έχει θρησκευτικό χαρακτήρα. Είναι η πρώτη ημέρα του Μαΐου, που γιορτάζεται και από την παραμονή. Την Π. πωλούνται και στεφάνια από άνθη. Παλαιότερα, τα στεφάνια αυτά τα έπλεκαν με κλαδιά οπωροφόρων δέντρων, σκόρδα και κρεμμύδια. Από το 1889, η Π. είναι διεθνής εργατική γιορτή, σε ανάμνηση της απεργίας των εργατών των ΗΠΑ, που έγινε την 1η Μαΐου 1886 με το σύνθημα 8 ώρες εργασία, 8 ώρες ανάπαυση, 8 ώρες ύπνος. Στην απεργία αυτή σκοτώθηκαν από τους αστυνομικούς στο Σικάγο εκατοντάδες απεργών. Σύνθεση από λουλούδια που απεικονίζει τις Μασκότ των Ολυμπιακών Αγώνων με την ευκαιρία της Πρωτομαγιάς 2002 (φωτ. ΑΠΕ). Πορεία για τον εορτασμό της εργατικής πρωτομαγιάς στη Γαλλία (φωτ. ΑΠΕ).

* * *

η, Ν

1. η πρώτη ημέρα τού Μαΐου

2. (λαογρ.) παραδοσιακή ανοιξιάτικη γιορτή τής μεσαιωνικής και σύγχρονης Ευρώπης, τής οποίας οι ρίζες πιθανώς να ανάγονται σε προχριστιανικές αγροτικές λατρευτικές τελετές, ενώ ο εθιμικός εορτασμός αυτής τής ημέρας συμβολίζει την τελική νίκη τού καλοκαιριού κατά τού χειμώνα και μαζί την κατανίκηση τού θανάτου από τη ζωή

3. φρ. «εργατική πρωτομαγιά» — η πρώτη Μαΐου ως γιορτή αφιερωμένη κάθε χρόνο σε εκδηλώσεις τιμής προς την εργασία και τους κοινωνικούς αγώνες τών εργαζομένων, γιορτή που καθιερώθηκε το 1889 από το ιδρυτικό συνέδριο τής Β' Διεθνούς ως ημέρα διεθνούς αλληλεγγύης όλων τών μελών της στις διάφορες χώρες για την προβολή τών εργατικών διεκδικήσεων, με πρώτο αίτημα την καθιέρωση τού οκταώρου.

[ΕΤΥΜΟΛ. < πρωτ(ο)-* + Μάιος + κατάλ. –ιά (πρβλ. πρωτ-απριλιά)].